آجرنما به عنوان یک عایق در برابر حرارت است که از ورود سرما و خروج گرما در فصول سرد ممانعت می کند. همچنین به علت نقش انعکاسی که در تابستان دارد، گرما را نیز کاهش می دهد.
بر همین اساس برای اینکه بتوان از آجرنما بیشترین استفاده را برد باید در انتخاب رنگ و جنس آن دقت زیادی کرد. آجرنما طرح ها و رنگ های متنوع بسیاری دارد که می تواند در زیباسازی نمای ساختمان نقش چشمگیری داشته باشد.
انواع مختلف آجرنما
- آجرنما تولید شده با خاک رس: آجرنما رس در ایران قدمتی به اندازه چندین قرن دارد که مطلوب و مناسب بودن این جنس از آجرنما در طی قرن ها و نیز مطابقت آن با معماری ایرانی را نشان می دهد. آجرنما رس در رنگ های زرد، گلبهی روشن و گلبهی بژ ساخته می شود.
- آجرنما پایه سنگ (شیل): در ساخت این جنس از آجرنما مد و فناوری حاضر بکار می رود. خاک بکار رفته در این نوع آجرنما از نوع سنگ است که با استفاده از آسیاب های پرقدرت تبدیل به خاک شده و سپس آجرنما از آن ساخته می شود. این آجرنما های جدید در رنگ های بسیار متنوع قرمز قهوه ای گلبهی روشن و گلبهی بژ و سایر جنس های محکم آجرنما تولید می شوند.
- آجرنما نسوز : یکی از مدرن ترین روش های تولید آجرنما در ایران، آجرنما نسوز است. این محصول دارای ویژگی هایی نظیر تنوع رنگی بالا (سفید، گلبهی بژ، قرمز و قهوه ای)، سفت شدن با استفاده از انواع مختلف سنگ ها، کامپوزیت شیشه و چوب می باشد. پخت این نوع آجرنما در درجه حرارت بیشتر از 1000 درجه صورت می گیرد و بر همین اساس دوام بالایی داشته و زیبایی خود را در طی سال ها از دست نمی دهد.
چند نکته ی فنی که در زمان کار با آجرنما باید مدنظر قرار داد
موضوع بسیار مهمی که در مورد آجر مطرح است، شوره زدن آن است که در ادامه توضیح می دهیم. البته این شوره در اثر فعل و انفعالات املاح و نمک های طبیعی که در سیمان وجود دارد به وجود می آید که با واکنش با آب به مرور زمان و رسیدن به سطح کار و سپس تبخیر آب به شکل شاخه های کریستالی در سطح ظاهر می شود. اگر صبر و حوصله داشته باشید و عامل ایجاد رطوبت در مجاورت نما وجود نداشته باشد، این شوره ها به مرور از بین می روند. اما اگر این حالت وجود ندارد، بهتر است موارد زیر را در نظر داشته باشید.
علت به وجود آمدن شوره بر روی آجرنما
برای آب دادن آجرها نباید از آب هایی که حاوی املاح بوده و ناخالص هستند، استفاده شود. چراکه این املاح بعد از خشک شدن بر روی سطح آجر به شکل شوره نمایان خواهند شد.
آب دادن دیوار باید دو یا سه بار و با آب زلال و قبل از بندکشی صورت گیرد. نباید بعد از بندکشی دیوار آب داده شود در این صورت نمک هایی که در ملات سیمان وجود دارند با آب شسته شده و پس از رسیدن به سطح آجر شوره ایجاد می کنند.
نباید به منظور صرفه جویی در آب دیوار آجرنما با آب تخلیه شده از استخر و نیز پس آب شست و شوی دستان کارگران و در کل هر آب آلوده ی دیگر خیس شود.
چگونگی پیشگیری از ایجاد شوره
بنای نماکار باید در مورد جلوگیری از ریخته شدن ملات بر روی سطح نمای آجر آگاه باشد. برای اینکه چنین اتفاقی نیفتد بایستی پیش از کار هشدار لازم داده شود. به هرحال حتی اگر تمام شرایط هم کنترل شده باشد باز هم امکان ریخته شدن ملات بر روی سطح وجود دارد.
در صورت بروز چنین اتفاقی ملات نباید هنگامی که خیس است پاک شود. نماکار گاهی ملات های ریخته شده را با پارچه ای خیس پاک می کند و با توجه به رد آب تصور می کند که نه تنها ملات پاک شده بلکه جلوه بیشتری هم به کار داده است. ولی بعد از اینکه کار خشک شد همین رد آب به صورت شوره نمایان شده و باعث دل زدگی می شود.
بنابراین توصیه می شود که ملات ریخته شده بعد از اینکه خشک شد با استفاده از کاردک از روی نما تراشیده شده و محل آن هرگز با آب شسته نشود. راه حل این است که با استفاده از محلول مخصوص رد شوره های برجای مانده از ملات پاک گردد. (تفاوتی که آجرنما با کاشی دارد به متخلخل بودن سطح آجرنما مربوط می شود که ذرات سیمان با قرارگیری در درون خلل و فرج آن امکان پاکسازی را با مشکل مواجه می سازند.)
آجرنما نباید در داخل کارتون خیس شود. بخشی از این امر به چسب های به کار رفته در چسباندن کارتن ها مربوط می شود که هم باعث چسبندگی شدید و هم ایجاد لکه روی آجرها می شوند. از طرفی سایر مواد بکار رفته در کارتن ها نیز آلودگی بسیاری در آجرها ایجاد می کنند و زیبایی کار نماکار را زیر سؤال می برند.
صرفه جویی اقتصادی در کار کردن آجرنما
در اجرا و پیاده سازی یک طرح همواره این امکان وجود دارد که روش های مختلف مورد بررسی قرار گیرد و اقتصادی ترین روش انتخاب شود. در ساخت ساختمانی که مالک آن تصمیم گرفته پس از اینکه ساختمان ساخته شد با آجر قرمز پلاک آن را تزئین کند، به صرفه ترین روش استفاده از آجر لفتون است. در این صورت هم کار دیوارچینی توکار و هم آجرنمای پلاکی را هم زمان انجام داده است. این امر از هزینه های دوبل و اضافی جلوگیری می کند.
